Tại bản Hang, nhiều hộ gia đình đã đầu tư xây dựng homestay, phát triển du lịch cộng đồng.
18 năm làm trưởng bản
Anh Vi Thế Thiệp là người con của bản Hang, uống nước suối nguồn, ăn hạt lúa trên nương của bản mà khôn lớn. Tuổi thơ của anh trải qua nhiều khó khăn, vất vả. Gia cảnh nghèo khó khiến con đường học hành dang dở nhưng không ngăn được ý chí, khát vọng vươn lên của chàng trai nghèo. Năm 1999, anh Thiệp khoác ba lô lên đường nhập ngũ. Sau thời gian rèn luyện trong quân ngũ, anh Thiệp trở về quê hương. Bản tính hiền lành, chăm chỉ, chí thú làm ăn của anh Thiệp được bà con dân bản yêu quý, chính quyền địa phương tín nhiệm. Năm 22 tuổi, anh Thiệp được bầu là trưởng bản; đến năm 2012, anh đảm nhận thêm nhiệm vụ bí thư chi bộ.
Đáp lại sự tin tưởng, tình cảm yêu mến của bà con, anh Thiệp luôn trăn trở tìm phương hướng, cách làm cho quê hương thoát nghèo, cuộc sống bà con Nhân dân vơi bớt đi nhọc nhằn, thiếu khó. Bà con bản Hang sống chủ yếu dựa vào việc làm nương, rẫy với tập quán sản xuất lạc hậu, kém hiệu quả. Từ thực tế ấy, anh Thiệp nỗ lực vận động, tuyên truyền cho bà con thay đổi tập quán, phương thức sản xuất, chuyển đổi giống cây trồng, khuyến khích bà con trồng cây luồng. “Ban đầu, bà con chưa có sự đồng tình, nhất trí cao nên việc triển khai, thực hiện còn nhiều khó khăn” – anh Thiệp chia sẻ.
Với cương vị là trưởng bản kiêm bí thư chi bộ, anh Thiệp cùng với các đảng viên trong chi bộ đã nêu cao tinh thần, trách nhiệm, gương mẫu, đi đầu trong mọi hoạt động. Thực hiện chủ trương “Nhà nước và Nhân dân cùng làm”, chi bộ phân công nhiệm vụ cụ thể cho các đồng chí đảng viên, mỗi người phụ trách 4 – 5 hộ gia đình để đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, “cầm tay chỉ việc” cho bà con. Từ khi tập trung đầu tư, phát triển rừng luồng, cuộc sống của người dân bản Hang được cải thiện rõ rệt, thu nhập bình quân đạt 35 triệu đồng/người/năm. Đến nay, cây luồng đã trở thành cây trồng chủ lực của bản Hang nói riêng, xã Phú Lệ nói chung. Tổng diện tích trồng luồng của bản đạt khoảng 100 ha.
Không dừng lại ở đó, anh Thiệp trăn trở nhiều hơn, mơ giấc mơ lớn hơn cho bản làng no ấm, đời sống vật chất, tinh thần của người dân bản Hang ngày càng được cải thiện. Anh Thiệp chân thành chia sẻ: “Quan Hóa gần với các địa phương như Mai Châu (Hòa Bình), Pù Luông (Bá Thước) đều là những nơi phát triển du lịch cộng đồng. Cũng như các nơi ấy, bản Hang hội tụ nhiều điều kiện thuận lợi để mở hướng đến với du lịch cộng đồng, tại sao không mạnh dạn tìm tòi, kết nối, biến tiềm năng thành lợi thế”.
Trăn trở, ấp ủ là thế nên ngay khi Dự án phát triển du lịch cộng đồng của FFI (Tổ chức bảo tồn động thực vật hoang dã quốc tế) ngỏ ý cùng chính quyền địa phương lựa chọn một số hộ ở bản Hang đầu tư cơ sở vật chất xây dựng homestay, mở hướng phát triển du lịch, anh Vi Thế Thiệp và cấp ủy, chính quyền địa phương đã nhanh nhạy, chủ động nắm bắt thời cơ. Anh đến từng hộ gia đình tuyên truyền, vận động người dân tham gia. Cùng với đó, các tổ chức, đoàn thể chính trị - xã hội được huy động vào cuộc, đoàn kết, chung tay góp sức xây dựng công trình, cải tạo cảnh quan, vệ sinh môi trường, phát triển văn hóa – văn nghệ quần chúng... Bởi những nỗ lực, cố gắng ấy, du lịch cộng đồng ở bản Hang ngày càng phát triển, thu hút du khách. Hằng năm, bản Hang đón từ 2.600 – 2.700 du khách, chủ yếu là du khách nước ngoài. Những năm qua, bản Hang vinh dự được lựa chọn là điểm về đích trên hành trình của Giải chạy Marathon băng rừng Việt Nam. Đây là giải thể thao có quy mô lớn với sự tham gia tranh tài của đông đảo vận động viên đến từ hàng chục quốc gia và vùng lãnh thổ.
Là bản xa trung tâm nhất của xã Phú Lệ, xuất phát từ con số 0, du lịch cộng đồng thực sự là “cú hích” mang đến sự chuyển mình, thay da đổi thịt cho bản Hang. Không chỉ góp phần giải quyết việc làm, tăng thu nhập của các hộ làm du lịch cộng đồng tại bản Hang dao động từ hàng chục đến hàng trăm triệu đồng mỗi năm, đây là bước đệm quan trọng cho hành trình xây dựng nông thôn mới. Đến nay, phần lớn các tuyến đường nội thôn, bản, nội đồng của bản Hang đã được bê tông hóa. Bản có sân bóng đá, 2 sân bóng chuyền, 2 sân cầu lông, bãi đỗ xe cho du khách vào tham quan, du lịch... Tỷ lệ hộ nghèo giảm đáng kể và khoảng cách giữa hộ nghèo, cận nghèo không xa. Năm 2006, bản Hang có 29 hộ nghèo, 20 hộ cận nghèo, đến năm 2021 giảm xuống còn 3 hộ nghèo. Năm 2013, bản Hang được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới; năm 2020, bản Hang được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu. Anh Thiệp cho biết: “Trong định hướng phát triển bền vững, bản Hang luôn xác định thúc đẩy du lịch cộng đồng là mũi nhọn. Tuy nhiên, du lịch cộng đồng luôn gắn liền với nhiệm vụ bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống, bản sắc quê hương, dân tộc, bảo vệ môi trường sinh thái”. Trong những câu chuyện về tương lai của bản Hang, anh Thiệp vẫn không thôi trăn trở làm sao để có thể thu hút đầu tư để du lịch cộng đồng nơi đây tiếp tục “cất cánh”, lan tỏa hơn nữa...
Trọn gánh “hai vai”
Khu phố Hòa Sơn thuộc phường Bắc Sơn là địa bàn trọng điểm về hoạt động du lịch biển vào mỗi dịp hè của TP Sầm Sơn. Mặc dù có nhiều khó khăn, thử thách nhưng trong những năm qua, chi bộ, tổ dân phố Hòa Sơn luôn là lá cờ đầu trong các phong trào thi đua, thực hiện nhiệm vụ của phường Bắc Sơn. Trong những thành tích chung của chi bộ, tổ dân phố Hòa Sơn ấy luôn ghi đậm dấu ấn của ông Nguyễn Văn Thực, bí thư chi bộ, trưởng ban công tác mặt trận tổ dân phố Hòa Sơn, phường Bắc Sơn (TP Sầm Sơn).
Ông Nguyễn Văn Thực là cán bộ quân đội nghỉ hưu, từng có thời gian công tác tại Đoàn an điều dưỡng 269, đóng trên địa bàn TP Sầm Sơn. Sau nhiều năm sinh hoạt Đảng tại chi bộ khu phố Hòa Sơn, năm 2015, ông Thực được tín nhiệm bầu giữ chức bí thư chi bộ kiêm trưởng ban công tác mặt trận khu phố và tiếp tục đảm nhận công việc cho đến nay. Ông Thực luôn nhất quán với quan điểm: “Mỗi một thời kỳ sẽ đi liền với nhiệm vụ khác nhau. Tuy nhiên, dù có thế nào, vấn đề cốt lõi nhất là đảm bảo việc làm, cải thiện thu nhập, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho Nhân dân, củng cố, tăng cường an ninh trật tự trên địa bàn phụ thuộc rất nhiều vào định hướng lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng, chính quyền và các tổ chức đoàn thể, chính trị - xã hội, trong đó có ban công tác mặt trận”.
Nhận thức sâu sắc vai trò, trách nhiệm của mình, ông Thực luôn nêu cao tinh thần gương mẫu, đi đầu, dân chủ. Công việc dù khó dù dễ đến đâu, ông Thực cũng nghiêm túc nhìn nhận, đánh giá, trăn trở sau đó có sự bàn bạc, thống nhất với các đồng chí trong cấp ủy, ban công tác mặt trận trước khi triển khai thực hiện. Ông Thực cho biết: “Thực tế cho thấy, mọi công việc của tập thể thì phải có sự bàn bạc, thống nhất dân chủ, công khai, minh bạch thì mới có thể tạo nên sự đoàn kết, tin tưởng, đồng thuận với quần chúng Nhân dân”.
Nghiêm túc, quyết liệt là thế nhưng ông Thực không áp đặt mệnh lệnh hành chính để giải quyết công việc mà luôn khéo léo, mềm mỏng, chân thành lắng nghe tâm tư, nguyện vọng, quan tâm, chia sẻ, động viên với người dân. Ông Thực chia sẻ: “Là người cán bộ, người làm công tác mặt trận phải luôn biết gần dân, sát dân, lắng nghe, tiếp thu ý kiến Nhân dân một cách cầu thị. Việc gì có thể giải quyết được thì kịp thời xử lý tại cơ sở; đối với những việc vượt quá thẩm quyền thì báo cáo cấp trên, đồng thời phản hồi cho người dân nằm bắt, hiểu được vấn đề”. Ví như cái cách mà ông ân cần, chu đáo đến từng hộ gia đình trong khu phố tuyên truyền, vận động người dân nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong việc thực hiện ứng xử văn minh du lịch. Ông Thực tâm sự: “Thay đổi bản chất của một con người đã khó, thay đổi nhận thức của cả cộng đồng dân cư càng khó hơn”. Tuy nhiên, bằng sự nhiệt tình, trách nhiệm, tâm huyết với công việc của những người như ông Thực, người dân khu phố đã từng bước nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong việc ứng xử văn hóa, văn minh du lịch, góp phần xây dựng và lan tỏa hình ảnh đẹp về đất và người Sầm Sơn trong lòng đông đảo du khách.
Trên hành trình phát triển quê hương, đất nước, những công dân kiểu mẫu, tiêu biểu thời kỳ nào cũng có. Anh Vi Thế Thiệp (bản Hang, xã Phú Lệ, Quan Hóa), ông Nguyễn Văn Thực (phường Bắc Sơn, TP Sầm Sơn) là những gương mặt nằm trong số đó. Như một vườn hoa khoe sắc, tỏa hương, họ âm thầm đóng góp sức mình, nỗ lực xây dựng quê hương, đất nước ngày càng giàu đẹp, văn minh.